رونمایی شماره جدید پوشه و نمایشگاه چکیده مجموعه‌دارانی که حامی هنر شدند
پرداختن به مفهوم حمایت از هنر در ایران، بدون توجه به مفهوم مجموعه‌داری که رکن جدایی‌ناپذیری آن می‌باشد٬ ممکن نیست. چراکه معمولاً به علت عدم وجود ساختار آکادمیک فرهنگی و تربیتی درباره اقتصاد هنر، همواره این اهم در فضای تجسمی ایران نادیده‌گرفته شده است. هنرمندان همواره برای بقاء و اجرای ایدههای خود وابسطه به فروش آثارشان بوده و هستند. پس از خروج هنرمندان از کارگاه‌های سلطنتی و اعلام استقلال همواره دغدغه امرار معاش یکی از بزرگترین موانع هنرمندان بوده است. در این میان مجموعه‌داران با خرید و گاه حمایت مالی از برخی پروژه‌ها، مجال درخشش و اعتلاء را برای برخی از هنرمندان هموار ساخته‌اند. این مجموعه‌داران که گاه خود نیز هنرمند بوده‌اند، با وسواس و دیدگاه متخصص‌شان توانسته‌اند آثار فاخری را گردآوری کنند و با حمایت از برخی هنرمندان جوان مسیر رشد و معرفی‌شان را آسان‌تر نمایند.
علاوه بر هنرمندان برخی از گالری‌داران در سال‌های فعالیت خود، در کنار معرفی و فروش آثار هنرمندان با جمع‌آوری مجموعه‌ای شخصی٬ به ایجاد فضای تعامل٬ حمایت و ترویج نوعی نگاه حرفهای به چگونگی مجموعه‌داری پرداخته‌اند.
در سال‌های اخیر دیگر چهره‌های فرهنگی که با هنر مرتبط بوده یا جزوه علاقمندان جدی‌اش می‌باشند مجموعه‌ای را گردآورده‌اند. یکی از بدنه‌های فرهنگی٬ ناشران هستند که علاوه بر علاقه شخصی به مراوده و تبادل خدمات‌شان با هنرمندان پرداخته‌اند.
گروه دیگر حامیان هنر٬ شغلی مرتبط با هنر و فرهنگ نداشته‌اند. این گروه تنها علاقمند به هنر می‌باشند و در پیگیری علاقه‌شان مجموعه‌ای گردآوری کرده و سپس سعی در ایجاد موزه‌های خصوصی نموده‌اند. گاه این موزه‌ها نیز به صورت وقف عام٬ به ثبت رسیده چراکه متولیان آن دغدغه دوام و محفوظ داشتن آن در طول زمان را داشته‌اند، گاه به شکل موزه‌ای شخصی ثبت شده و آثار گردآوری شده به نمایش عموم درآمده است.
«صادق تیر افکن» متولد ۱۳۴۴ در یک خانواده ایرانی در کربلا بوده است. دغدغه و علاقه‌مندی «تیرافکن» به هنر، قدمتی بیش از تحصیلات آکادمی‌اش داشته است. اولین جرقههای هنر در او با شرکت در دبستان با کلاسهای «کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوان» شکل گرفت. «تیرافکن» از سنین راهنمایی به صورت آماتور و از دبیرستان کار حرفهای هنر را با تئاتر، تئاتر عروسکی و ساخت فیلم کوتاه آغاز کرد. او بعدها در رشته عکاسی دانشگاه تهران تحصیل کرده و علاوه بر عکاسی در ادامه راه و در بسط زبان هنری خود، رسانههای دیگری چون ویدئو و چیدمان را نیز مورد پیگیری قرار داد. آثاری از این هنرمند در مجموعههای معتبر «بریتیش میوزیم»، «موزه لاکما»، «موزه بروکلین»، «موزه اسلامی قطر» و «موزه هنرهای معاصر تهران» قرار دارد.
علاوه بر پیگیری جدی هنر، وی تلاش کرد هم زمان با تحصیل در رشته عکاسی با توجه به درک اهمیت و ضرورت حمایت از هنرمندان جوان به فکر حمایت مالی و گردآوری آثار هنری و همچنین حمایت از پروژههای خلاق باشد. او در این مسیر با حمایت مالی برادر خود، «قاسم تیرافکن» توانست به این هدف دو چندان دست یابد.
«بنیاد تیرافکن» از سال ۱۳۹۳ فعالیت خود را آغاز کرد. این بنیاد چندی پس از درگذشت هنرمند «صادق تیرافکن» در ۱۳۹2، توسط «قاسم تیر افکن» تاسیس شد. «بنیاد تیرافکن» پس از تشکیل و آغاز کار به عنوان حامی و مالک قانونی اهداف و آثار «صادق تیرافکن» سعی بر تحقق آرزوهای این هنرمند جوان کرده است. همچنین بخشی از اهداف و وظایف خود را در حمایت از ایدههای خلاق جوان فرهنگ و هنر میداند تا بستری فراهم نماید تا امکان رشد و بالندگی هنرمندان، مهیا شود.
برای«محمدحسین حامدی» جذابيت طراحی٬ به سال‌های دانشجويی و تأكيد استادان دانشگاه هنر بر توانمندی در اين عرصه بازمی‌گردد. «حامدی» اولين طراحی‌های مجموعه‌اش را از مراودات دانشجویی جمع‌آوری کرد. آثاری كه از كلاس‌های طراحی و چاپ‌دستی به‌دست می‌آمد، به يادگار با هم‌دوره‌ای‌‌هایش معاوضه می‌كرد و اين داد و ستد، آغاز شکل‌گیری هسته اوليه مجموعه‌اش شد.
اولين قطعه‌ای كه دلش را ربود، ما‌‌حصل ديدار از نمايشگاه يكی از استادان دانشگاه هنر «آقای مهدی حسينی» بود. لذت تملك آن اثر، از همان ايام سمت‌وسوی يك علاقه‌مندی كامل را در او ايجاد كرد اين رويه ادامه داشت تا آنجا كه گاهی خريد و تملك يك قطعه طراحی به آرزويی بدل می‌شد و تا دستيابی به آن، آرامشی نبود. آثار طراحی را آن زمان می‌شد به قيمت كمی خريد٬ گاهی تا يك‌دهم قيمت تابلوی نقاشی؛ چون اصولاً طالب آن كم بود و همچنان كمال كار هنرمند، در نقاشی و مجسمه پی گرفته می‌شد.
با تأسيس «دوهفته‌نامه تنديس» در دی‌ماه ۱۳۸۱ و آغاز فعاليت‌های مطبوعاتی، دامنه ارتباطات «حامدی» با هنرمندان فعال هنرهای تجسمی افزايش يافت. در اين مراودات، هر از گاهی، يك يا چند ورق طراحی تقاضا می‌كرد٬ گاهی كار به خريد ختم می‌شد و زمانی مورد التفات بود و تحفه هنرمند را بسان هديه‌ا‌ی ارجمند پذيرا می‌شد. بی‌گمان این گشاده دستی به جبران خدماتی بود كه در نشريه باعنوان حمایت به وقوع می‌پيوست و به عبارتی، شكلی از همراهی بود با يك مجموعه فرهنگی.
بديهي است، برای تكميل كار می‌بايست سراغی نيز از كار هنرمندان متوفی می‌گرفت، كه اين خود در طی سال‌ها، با حوصله بسيار، به سرانجامی در خور اعتنا دست پيدا كرد. در اين مطالبه، تعدادی گالری‌دار، خريدار و فروشنده آثار هنری، همراهی‌اش نمودند. «حامدی» معتقد است اگر فخری در مجموعه طراحی‌هایش باشد، می‌بايست به پای مجموعه هنرهای تجسمی امروز ايران نوشت.
گالری‌داران یکی از شناخته شده‌ترین حامیان هنر در ایران بوده و هستند که اغلب خود تحصیل‌کرده در زمینه فرهنگ و هنر می‌باشند. می‌توان از «گالری دی» به عنوان یکی از خریداران و حامیان بزرگ هنر و به خصوص هنرمندان جوان نام برد.
«فریال سلحشور» و همسرش زنده‌یاد دکتر «جهانگیر کازرونی» از مجموعه‌داران بزرگ ایرانی‌اند که از دهۀ ۱۳۵۰ ش تاکنون چندینبار آثار هنری مجموعههای خود را به نمایش گذاشته‌اند. «گالری دی»، در ۹ بهمن ۱۳۸۳ توسط «فریال سلحشور» که خود دانش‌آموخته رشتۀ حفاظت و مرمت آثار باستانی بود، افتتاح گردید. در آن ایام «گالری دی» در خیابان ولیعصر (ع)، روبه‌روی بوستان ساعی و با نمایش آثار شماری از هنرمندان پیشکسوت نقاشی و مجسمهسازی گشایش یافت. این گالری چنـدی بعد در مهر ۱۳۸۶ به مکانی واقع در خیابان پاسداران، نقل مکان کرد. گالری دی به مدت ۶ سال در این مکان به فعالیت پرداخت، تا آن‌که در فروردین ۱۳۹۲ به مکان دیگری واقع در خیابان ولیعصر(ع)، انتقال یافت و موفق به نمایش مجموعۀ آثار زنده‌یاد «مهدی سحابی» (مجسمههای چوبی، صورتک‌ها و نقاشی‌هایش) شد. «گالری دی» در سال‌های بعد در برخی حراجی‌های خارجی مانند «کریستیز» و «آرت دبی» شرکت کرده و در معرفی هنرمندان ایرانی در خارج از ایران نقش مؤثری داشته است.
زنده‌یاد دکتر «جهانگیر کازرونی»، گالری‌دار و مجموعه‌دار، روز ۱۳ مرداد ۱۳۹۹ درگذشت. او متولد سال ۱۳۱۵ و استاد بازنشسته دانشگاه تهران بود. علاقه او به فرهنگ و هنر باعث شد به همراه همسرش «فریال سلحشور» به گردآوری آثار هنری بپردازد. دکتر کازرونی در کنار فعالیت‌های علمی خود یک منتقد و کارشناس هنری بوده و مقالاتی از او در مجلات تندیس، فرهنگ مردم، گلستانه و… منتشر شده است.
«کازرونی» و «سلحشور» علاوه بر آثار هنرمندان معاصر، مجموعه‌ای غنی از هنر کهن را در اختیار داشته‌اند که بارها اقدام به نمایش و ارائه‌شان به مخاطبان هنر کرده‌اند. آن‌ها در کتاب «نقاشی پشت شیشه» مجموعه‌ای از آثار این هنر فراموش شده را به چاپ رسانده و در کتاب «اوکی یوئه» نقاشی‌های چاپ چوبی ژاپنی را در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده‌اند. سال ۱۳۸۹در همایش و نمایشگاه «شاهنامه‌نگاری» که در فرهنگستان هنر برگزار شد، ۸۰ اثر از نقاشی‌های چاپ سنگی که طی چندین دهه توسط «جهانگیر کازرونی» و «فریال سلحشور» جمع‌آوری شده بود به نمایش درآمد که همه آن‌ها از نسخه‌های اصلی و منحصربه‌فرد بوده‌اند. آخرین نمایش از آثار مجموعه ارزشمند این دو حامی گالری‌دار، زمستان ۱۳۹۸ در نمایشگاهی با عنوان «نگاهی به هنر شرق آسیا» در «موزه امام علی (ع)» برگزار شد. اگرچه امروز «گالری دی» به فعالیت خود پایان داده است اما «فریال سلحشور» همچنان از کارشناسان و حامیان بزرگ هنر می‌باشد.
«گالری دی» سال‌های طولانی با رویکرد معرفی هنر معاصر ایران و کشف استعدادهای جوان در عرصۀ نقاشی، عکاسی و مجسمهسازی فعالیت داشت. و همواره با خرید و همراهی هنرمندان کوشید تا یکی از حامیان مهم تأثیرگذار در عرصه هنرهای تجسمی باشد.
«علی توسلی»٬ متولد ١١ دی ١٣٢٣، أصفهان است. وی از ۱۳۵۱ به عنوان یکی از مجموعه‌داران فعال در حوزه تجسمی شناخته می‌شود. علاقه او به جمع‌آوری آثار هنری آرام آرم به خود شکل جدی‌تری گرفت. او در سال ۱۳۴۲ با ورود به دانشکده نفت٬ با سفر به کپ محموآباد با شمال ایران آشنا شد. این تجربه خوشایند او را به خرید ویلایی در ۱۳۵۴ در آکام‌شهر سوق داد. بعد از پایان جنگ با عراق، قسمتی از ملکی را برحسب تصادف از دوستی خریده بود را به مجتمع ١٣٠واحدی «دلکده» تبدیل کرد. در آن زمان بیشتر محلی برای رفت و آمد شرکت نفتی‌ها بود.
سال ١٣٧۵ مجتمع «دلکده» تکمیل شد؛ توسلی در طی این سال‌ها کوشید تا افراد ویژه‌ای را در این مجتمع دور هم جمع نماید. افرادی که همه جایگاه مشخصی داشتند، همه‌شان تحصیل‌کرده و بیشترشان مهندسان مشاور در شرکت نفت و گاز، صاحبان صنایع نساجی و معماران بودند و اغلب هنوز هم همان‌جا ساکنند. کنار مجتمع «دلکده» زمینی بود که توسلی رهایش کرده بود٬ زمینی به مساحت سه هزارودویست متر.
حدود سال ۱۳۸۴ زمزمه‌هایی از برگزاری حراج توسط مؤسسه «کریستیز» در دوبی شد و توسلی که تجربه سفر در سواحل جنوب خلیج فارس را داشت و کمبودهای کشوری چون دبی را می‌دید به این مسئله که چطور کشوری با قدمت٬ امکانات و فرهنگی چون ایران نباید دارای مکان‌های فرهنگی و هنری متعدد باشد اندیشید. او به ایزدشهر با طبیعت بی‌نظیر و زیبایش به چشم فرصتی برای تبدیل آن به یک مرکزی هنری در شمال ایران نگریست.
در نتیجه «توسلی»٬ یکی از بزرگترین موزه‌های هنر معاصر ایران را با حدود ۶۰۰ اثر٬ در اردیبهشت ۱۳۹۵ با هزینه شخصی خود تأسیس کرد. بیشتر آثار موجود در این موزه متعلق به هنرمندان اغلب زنده و فعال می‌باشند.
این مجتمع فرهنگی هنری با نام «دیدی» یا «موزه گالری دیدی»، که با نام «دیدی سنتر» نیز شناخته می‌شود٬ یکی از بزرگترین مجموعههای شخصی در ایران است که با خریداری٬ برگزاری نمایشگاه و گاه بزرگداشت به یکی از حامیان بزرگ هنر ایران بدل شده است.
کتابخانه و موزه «ملّی مَلِک» مشهور به «کتابخانه ملک»، از کتابخانه‌های مشهور در تهران است. این کتابخانه در سال ۱۲۷۸ در مشهد به دست «حسین ملک» تأسیس شد و پس از مدتی به خانه پدریِ بنیان‌گذار آن در تهران منتقل شد. «ملک» در سال ۱۳۱۶، کتابخانه را وقف« آستان قدس رضوی» کرد و بعدها «آستان قدس» به توسعه و گسترش آن پرداخت. کتابخانه از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که نسخ خطی و آثار چاپی، بخش عمده آن‌را شامل می‌شود. «موزه ملک» متشکل از شش مجموعه سکه، تابلو نقاشی، تمبر، فرش، آثار خوشنویسی و آثار خانم «عزت ملک»؛ دختر «حسین ملک»٬ می‌باشد.
«حسین ملک» معروف به «حاج حسین آقا ملک» فرزند «محمد ملک‌التجار تبریزی»، بانی «کتابخانه ملک» است. او در ۱۱ ربیع‌الاول سال ۱۲۵۰ در تهران متولد شد. خاندانش اصالتاً تبریزی و برخی از اعضای آن روحانی بودند. پدربزرگ «حسین» به تجارت روی آورد و لقب «ملک‌التجار» گرفت. «حسین ملک» در زمان حیات خویش اموال زیادی را وقف کتابخانه کرد تا پس از مرگش درآمدی برای توسعه کمی و کیفی آن فراهم باشد. ملک در ۴ مرداد سال ۱۳۵۱ در ۱۰۱ سالگی درگذشت و در حرم امام رضا(ع) به‌خاک سپرده شد.
حسین ملک در سال ۱۲۷۸با خرید کتابخانه‌های «شیخ عبدالحسین بروجردی» و «میرزا ارسطو»، منشی کنسولگری روس و دیگر کتابخانه‌های مشهور دوران قاجاریه مانند «هدایت‌الله باشی»، «صدر الافاضل»، «قوام‌الدوله» و «حسام‌السلطنه» هسته اولیه کتابخانه را در مشهد تشکیل داد. بعدها همه کتاب‌ها به خانه پدری او در بازار «بین‌الحرمین» تهران منتقل شد و کتابخانه تا سال ۱۳۷۵ در خانه «ملک» برپا بود. پیش از آن، «ملک» برای توسعه کتابخانه، قطعه‌زمینی را در ۲۹ تیر ۱۳۲۳ در «باغ ملی تهران» (محل کنونی مؤسسه) برای ساختمان جدید کتابخانه و موزه خریده و وقف کرده بود. احداث ساختمان در زمان حیات «ملک» ممکن نشد. «آستان قدس رضوی» در سال ۱۳۶۴ طراحی و بنای ساختمان جدید را آغاز کرد و در سال ۱۳۷۵ش به پایان رساند. «کتابخانه ملی ملک» با داشتن ۱۹ هزار عنوان نسخه خطی، یکی از شش کتابخانه بزرگ نسخ خطی ایران پس از کتابخانه ملی، کتابخانه «آستان قدس رضوی»، کتابخانه «مجلس شورای اسلامی» ، کتابخانه «آیت‌الله مرعشی نجفی» و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران است. این کتابخانه دارای حدود ۱۰۰ هزار کتاب چاپی، ۳۵۶۸ کتاب چاپ سنگی و ۵۴۸ عنوان نشریه ادواری در ۶۰۰۰ مجلد است. بخش قابل توجهی از کتاب‌های چاپی متعلق به پیش از سال ۱۳۲۰ش هستند. «کتابخانه ملک»، کتاب‌های خطی و چاپی را از محل عواید موقوفات «ملک» می‌خرد.
حامیان هنر دولتی به افراد، سازمان‌ها یا بخش‌های دولتی اطلاق می‌شود که با تأمین منابع مالی و حمایت سیاستی به هنر و فرهنگ کمک می‌کنند. این نوع حمایت معمولاً شامل اعطای یارانه‌ها، اعتبارات مالی، تسهیلات مکانی، ارتقاء تئاترها، موزه‌ها، گالری‌ها و سایر فضاهای فرهنگی و همچنین حمایت از هنرمندان و پروژههای هنری مختلف می‌شود.
حمایت دولتی از هنر به عنوان یکی از ابزارهای ارتقاء فرهنگ و هویت ملی در نظر گرفته می‌شود. دولت‌ها معمولاً اهمیت زیادی به حفظ تنوع فرهنگی و هنری جامعه، ارتقاء تفکر انتقادی و افزایش سطح آموزش هنری می‌دهند. از طریق این حمایت‌ها، دولت‌ها ممکن است سیاست‌ها و برنامه‌های فرهنگی خاص خود را اجرا کنند و تأثیر مستقیمی بر توسعه هنر، ادبیات، موسیقی، تئاتر و سایر عرصه‌های هنری داشته باشند. در این خصوص می‌توان به بانک‌ها٬ ارگان‌ها که شامل: مجلس شورای اسلامی٬ وزارت‌خانه‌ها٬ کتابخانه‌ها٬ فرهنگستان هنر و حوزه هنری می‌شوند٬ اشاره نمود.
حمایت دولتی از هنر می‌تواند به شکل قوانین، استراتژی‌ها، و بودجه‌هایی که به هنر اختصاص می‌یابد، ظاهر شود. این نوع حمایت به وسیله وزارت‌ها یا دستگاه‌های مستقل فرهنگی و هنری انجام می‌شود.
موزه و کتابخانه «مجلس شورای اسلامی»
کتابخانه مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از ثمرات انقلاب مشروطیت، نخستین کتابخانه رسمی و حاکمیتی در ایران است که با هدف ارائه خدمات کتابداری، اطلاع‌رسانی، پژوهشی و علمی به نمایندگان مجلس تأسیس گردید و همگام با توسعه ساختار سازمانی مجلس، توسعه یافت. اولین جرقههای شکل‌گیری کتابخانه مجلس مربوط به زمانی است که مرتضی‌قلی‌خان هدایت (صنیع‌الدوله)، نخستین رئیس مجلس، در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی دستور خرید چندین جلد کتاب حقوق اساسی جهت تدوین قانون اساسی را صادر کرد. پس از این امر، در ۱۸ دی ماه ۱۲۸۸، مطابق با نظام‌نامه داخلی دوره دوم «مجلس شورای ملی»، کتابخانه به عنوان یکی از دوایر «شعبه اداری» قرار گرفت. در آن دوره «ارباب کیخسرو شاهرخ» نماینده وقت زرتشتیان و رئیس امور اداری و کارپردازی مجلس، تلاش‌های بسیاری در برپایی کتابخانه به عمل آورد. وی در سال ۱۲۹۱ با خرید ۲۰۲ جلد از کتاب‌های خطی و قدیمی «میرزا ابوالحسن جلوه» و دریافت ۱۰۹۱ جلد از کتاب‌های اهدایی «احتشام‌السلطنه محمود علامیر»، کتابخانه را وسعت بخشید. کتاب‌ها در دو اتاق کوچک در قسمت شرقی حوض‌خانه عمارت قدیمی «مجلس شورای ملی» چیده و نگهداری می‌شد. پس از چندی این کتابخانه کوچک مورد توجه نمایندگان قرار گرفت.
بعد از رسمیت یافتن موضوع تشکیل کتابخانه مجلس، در آغاز بنابراین بود که کتابخانه در همان محل حوض‌خانه به صورت رسمی افتتاح شود، اما این کار به دلیل موانع مختلف صورت نگرفت. خرید «باغ بهارستان» و عمارت‌های آن در دوره پنجم «مجلس شورای ملی»، منجر به آن گردید که زمینه برای ایجاد کتابخانه مستقل و رسمی «مجلس» فراهم شود. بنابراین در سال ۱۳۰۲، کتاب‌ها از «کاخ بهارستان» به یکی از عمارت‌های «باغ بهارستان» واقع در سمت شرقی مجلس منتقل شدند. پس از نزدیک به دو سال یعنی در سال ۱۳۰۴، کتابخانه مجلس تحت نظر و حمایت «یوسف اعتصامی آشتیانی» (اعتصام الملک)، به عنوان اوّلین کتابخانه رسمی و دولتی گشایش یافت. افزایش حجم منابع موجود کتابخانه در طی سالیان متمادی و فراهم شدن امکان بهره‌مندی پژوهشگران و محققین از کتابخانه موجب شد تا در سال ۱۳۴۱، ساختمان کتابخانه شماره یک به عنوان کتابخانه اصلی مجلس به بهره‌برداری رسیده و در ۱۷ بهمن‌ماه همان سال افتتاح شود.
پس از چندی، کتابخانه «مجلس سنا» نیز به این مجموعه افزوده شد. این کتابخانه که در حال حاضر با نام «کتابخانه ایرانشناسی» شناخته می‌شود، در پی تأسیس «مجلس سنا» در ۲۰ بهمن ۱۳۲۸، به ابتکار و علاقه‌مندی «سید حسن تقی‌زاده»، رئیس وقت این مجلس، در کنار «مجلس شورای ملی» واقع در میدان بهارستان، با هدف ایجاد کتابخانه‌ای تخصصی در زمینه ایرانشناسی و اسلام‌شناسی با حدود ۵۰۰ جلد کتاب شکل گرفت. کتابخانه مزبور با احداث و افتتاح ساختمان «مجلس سنا» در سال ۱۳۳۵، به تالاری جنب هیأت رئیسه «مجلس سنا» و سپس در اوایل سال ۱۳۶۲ به تالاری که در شرق این عمارت قرار داشت، به عنوان کتابخانه شماره ۲ مجلس انتقال یافت. با انتقال این مجموعه به «موزه نگارستان» سابق، به مرور این کتابخانه نیز شکل عمومی به خود گرفت. کتابخانه مذکور در اوایل سال ۱۳۸۳ به عمارت قدیمی «مجلس شورای ملی» واقع در میدان بهارستان منتقل شد. از سال ۱۳۸۷ به این سوی، تغییرات اساسی در این کتابخانه انجام گرفت که از آن جمله می‌توان به روزآوری و غنی‌سازی منابع از طریق وجین کتاب‌های قدیمی خارج از حوزه ایرانشناسی٬ اسلام‌شناسی و جایگزین کردن آن‌ها با کتاب‌های تخصصی این حوزه و همچنین اضافه کردن مجموعههای ارزشمند به این کتابخانه، از جمله مجموعه استاد «محمد گلبن» و مرحوم «محمود عظیمی زواره‌ای» اشاره کرد.
اهمیت کتابخانه مجلس موجب شد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در ۵ دی‌ماه ۱۳۷۵، اساسنامه جدید کتابخانه مجلس قانونی شود و این مرکز با عنوان «کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی» تحت نظارت هیئت امنایی به ریاست عالیه رئیس مجلس، روند توسعه و تکامل خود را استمرار بخشد. بنابراین، همزمان با توسعه فعالیت‌های کتابخانه در دهه هشتاد و به منظور توجه به رویکرد تخصصی آن در زمینه ارائه خدمات به نمایندگان و امور پارلمانی، کتابخانه تخصصی قانونگذاری و پارلمانی در کتابخانه مجلس ایجاد گردید. همچنین بخش‌های دیگری چون کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی به منظور ارائه منابع مربوط به انقلاب اسلامی در سال ۱۳۸۷ با منابعی در حدود ۱۲ هزار جلد به مجموعه کتابخانه مجلس افزوده شد.
موزه‌های مجلس
در حال حاضر، «مجلس شورای اسلامی» دارای دو موزه به نام‌های «موزه مجلس» با دو رویکرد هنری و تاریخی و «موزه کتابت و چاپ ایران» با رویکرد معرفی گزیده‌ای از تاریخ صنعت چاپ در ایران است. در بخش هنری موزه مجلس، برخی از آثار هنری از جمله تابلوهای استاد «کمال‌الملک» و شاگردان ایشان چون «میرزا اسمعیل آشتیانی»، «علی محمودی»، «محمود اولیاء»، «جعفر چهره‌نگار» و برخی از شخصیت‌های دیگر و همچنین هدایای تقدیمی مقامات خارجی به رؤسای ادوار مختلف «مجلس شورای اسلامی» در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است. در بخش تاریخی نیز، تاریخ مشروطیت، مجلس و انقلاب اسلامی در قالب تصویر، سند و تندیس شخصیت‌های تاریخی معاصر ایران به نمایش گذاشته شده است. از دیگر بخش‌های این موزه، صحن علنی و زیبای «مجلس شورای ملی» است. علاوه بر این، موزه تاریخ صنعت چاپ ایران نیز در ۱۳ شهریور ماه سال ۱۳۹۰ به مناسبت روز صنعت چاپ به طور رسمی افتتاح گردید. در این موزه دستگاه‌ها و ابزارآلات موجود حوزه چاپ، به صورت اهدایی از طریق اشخاص٬ سازمان‌ها و نهادها گردآوری شده است. تعداد آثار موجود در موزه‌های مجلس بالغ بر ۲۷۰۰ مورد است.
- گنجینه نسخ خطی
شمار نسخه‌های خطی در مجموعه کتابخانه مجلس بیش از ۲۸ هزار جلد است که در تالار «نسخ خطی» نگهداری می‌شود. این نسخه‌ها طی یک‌صد سال گذشته خریداری یا به صورت اهداء واگذار شده است.
- کتاب‌های چاپ سنگی و سربی
تعداد کتاب‌های چاپ سنگی و سربی که به کتاب‌های چاپ قدیمی یا کتاب‌های نادر نیز معروف هستند، بالغ بر ۲۷۴۰۰ هزار جلد است که بخش زیادی از این کتب در تالار نسخ خطی و مابقی در کتابخانه ایرانشناسی نگهداری می‌شود.
- کتاب‌های چاپی
کتاب‌های چاپی کتابخانه مجلس علاوه بر تالار اصلی، در سه تالار ایرانشناسی، قانونگذاری و انقلاب نگهداری می‌شود که مجموع آن بالغ بر ۵۲۶۴۹۵ جلد است. این کتاب‌ها به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، روسی، ترکی، کردی، اردو، ژاپنی و غیره است. این منابع در دو کتابخانه شماره یک و ایرانشناسی نگهداری می‌شوند. از دیگر منابع این کتابخانه، تعدادی پایان‌نامه قدیمی و جدید در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا متعلق به دانش‌آموختگان داخلی و خارجی است که تعداد آن به حدود ۱۵۲۲۰ جلد می‌رسد. علاوه بر این از دیگر منابع مهم این کتابخانه، مجلات و روزنامه‌ها به زبان‌های فارسی، لاتین و عربی است که مجموع آن به حدود ۵۱۰۹۲ جلد می‌رسد.
لازم به ذکر است که بخش قابل توجهی از منابع و دستنوشته‌های این کتابخانه، کتب اهدایی بزرگان و فرهیختگان است.
- کتابخانه شماره دو (کتابخانه ایرانشناسی)
در حال حاضر این کتابخانه دارای مجموعه‌ها و منابع کمیاب شامل ۶۷۰۵۱ جلد کتاب به زبان‌های فارسی، عربی و لاتین، ۲۲۷۱ عنوان مقاله فارسی و لاتین نمایه شده، ۵۲ نقشه قدیمی فارسی و لاتین جغرافیایی بسیار نایاب و ممتاز مربوط به ایران، کشورهای شرقی٬ دنیای اسلام و همچنین مجموعه کم‌نظیری از سفرنامه‌های فرنگی درباره ایران شامل ۴۰۸ سفرنامه به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، هلندی، روسی، ایتالیایی و غیره است.
و از منابع موجود در این کتابخانه می‌توان از عناوین دیگری نیز نام برد مانند:
- نشریات ادواری
- سفرنامه‌ها
- نقشه‌های قدیمی
- مقالات
- مشروح مذاکرات مجلس
- مجموعه منابع اسنادی
بانک کارآفرین، فعالیت خود را از ۱۸ آذر ۱۳۷۸ در چارچوب مؤسسه اعتباری غیربانکی تحت عنوان شرکت «اعتباری کارآفرینان» آغاز کرد. فعالیت رسمی این بانک در قالب یک بانک خصوصی، پس از اخذ مجوز از بانک مرکزی و تحقق افزایش سرمایه، از ۵ آذر ۱۳۷۹ آغاز شد.
«بانک کارآفرین» در راستای عمل به مسئولیت‌های اجتماعی خود در سال‌های اخیر٬ اقدام به خرید آثاری از هنرمندان جوان و سرشناس پرداخته است. چراکه حمایت از جامعه فرهنگی و هنری ایران را وظیفه خود میداند و تاکنون ۴۳ اثر نقاشی توسط این بانک خریداری شده است.
در مجموعه «آفرین»، آثار هنرمندانی چون: «حسین محجوبی»، «مهدی سحابی»، «سیدمحمد احصایی»، «محمدعلی ترقی‌جاه»، «پرویز کلانتری»، «محسن وزیری‌مقدم»، «منوچهر معتبر»، «علی گلستانه»، «جلال شباهنگی»، «بهرام دبیری»، «ایران درودی»، «ابوالقاسم سعیدی»، «نصرالله افجه‌ای»، «پروانه اعتمادی»، «منصوره حسینی» و … به نمایش درآمده است.
بانک پاسارگاد در راستای حمایت از هنر و هنرمندان ایران اسلامی و ایفای بخشی از مسئولیت های اجتماعی خود، آنچنان که شیوه همیشگی موسسههای بزرگ مالی و بین المللی بوده است، حضور موثر خود را در عرصه اقتصاد هنر تداوم بخشیده و موزه هنرهای تجسمی معاصر بانک پاسارگاد را در سال 1377 بازگشایی نمود. موزه هنرهای تجسمی معاصر بانک پاسارگاد همزمان با اخذ مجوز رسمی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، دوره جدید فعالیت خود را با اجاره دو سالن مجهز در “مجموعه تاریخی و فرهنگی باغ موزه نگارستان” از تیرماه ۱۳۹۹ آغاز و پس از آماده سازی سالن‌های نمایش، فعالیت خود را آغاز کرده است.
موزه پاسارگاد با در اختیار داشتن بیش از ۶۰۰ شاهکار هنری از هنرمندان معاصر جوان و پیشکسوت ایران شامل نقاشی، نقاشی خط، مجسمه، نقش برجسته و عکس، مجموعه منحصر به فردی جهت مرور تاریخ هنرهای تجسمی معاصر و مدرن ایران را به خصوص جهت بازدید و پژوهش دانشجویان رشته هنر و سایر پژوهشگران، علاقه مندان و فرهیختگان کشور، فراهم نموده است .